Στις 8 Νοέμβρη ο διεθνούς φήμης συνθέτης και Έλληνας της διασποράς John Psathas θα παρουσιάσει μαζί με την Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης το έργο που εμπνεύστηκε στη Μηχανιώνα «Θέα από τον Όλυμπο» για μια βραδιά στο Μέγαρο Μουσικής.
Με αφορμή αυτή τη συνεργασία ο πολυτάλαντος δημιουργός μου είπε από που εμπνεύστηκε τον «Όλυμπο», πως προέκυψε η σύμπραξη με την ΚΟΘ αλλά και το τι μέλλει γενέσθαι με την καριέρα του στο άμεσο μέλλον.
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ: ΓΕΩΡΓΙΑ ΣΚΟΝΔΡΑΝΗ
Πείτε μας λίγα λόγια για την επερχόμενη συναυλία «Θέα από τον Όλυμπο» που θα πραγματοποιηθεί στη Θεσσαλονίκη σε συνεργασία με την ΚΟΘ. Ποια ήταν η έμπνευση σας, από που προήλθε ο τίτλος αλλά και η συμφωνία.
Η «Θέα από τον Όλυμπο» προέκυψε το 2000, όταν κοιτούσα τη θέα από το μπαλκόνι στο σπίτι των γονιών μου στη Μηχανιώνα. Από εκεί βλέπεις ακριβώς μπροστά σου το βουνό και αυτή η μοναδική εικόνα μου ενέπνεε πάντα σκέψεις και συναισθήματα για τους αρχαίους Έλληνες θεούς αλλά και τις «ενέργειες» που τους περιέβαλαν. Η «Θέα από τον Όλυμπο» είναι ένα κομμάτι για ορχήστρα και δυο σολίστες. Χωρίζεται σε 3 μέρη με ένα προαιρετικό encoreμόνο για τους σολίστες.
Το πρώτο μέρος έχει μια δυνατή ορμή, μια δύναμη, που είναι εμπνευσμένη από την ιδέα ότι μας κυνηγούν αδιάκοπα οι αναπόφευκτες Ερινύες.
Το δεύτερο μέρος έχει τον τίτλο το Γελαστό Παιδί και ήταν ένα δώρο από εμένα προς τα δυο μου παιδιά. Τον Εμμανουήλ και την Ζωή, που τότε ήταν πολύ μικροί. Ήθελα πάντα να ξέρουν πόσο πολύ τους αγαπώ και μέσω αυτής της μουσικής εξέφρασα αυτή την αγάπη. Ήταν η καλύτερη μορφή έκφρασης της αγάπης μου προς αυτά που λέξεις σε ένα χαρτί δεν θα μπορούσαν να περιγράψουν.
Το τρίτο μέρος του έργου έχει τον τίτλο Μαινάδες. Ήταν εμπνευσμένο από μια ιδέα ότι κάτι πολύ δυνατό, σχεδόν βίαιο, όπως μια μεθυσμένη πομπή, οδηγείτο από ένα ξέφρενο πλήθος που έψαχνε για μια εκστατική διέξοδο.
Πως προέκυψε η συνεργασία με την ΚΟΘ;
Γνώρισα πέρυσι την Ζωή Τσοκάνου και τον Φίλιππο Χατζησίμου μέσω του εκπληκτικού Θεσσαλονικιού σαξοφονίστα Θεόφιλου Σωτηριάδη. Μιλήσαμε σχεδόν αμέσως για πιθανές συνεργασίες με την Ορχήστρα και επιπλέον είχαμε διάφορες υπέροχες ιδέες οι οποίες ακόμη βρίσκονται υπό συζήτηση. Αποφασίσαμε λοιπόν ότι θα ήταν υπέροχο να παρουσιάσουμε μια από τις πιο επιτυχημένες δουλειές μου, στη Θεσσαλονίκη, τη «Θέα από τον Όλυμπο».
Είμαι πολύ ενθουσιασμένος με αυτή τη συνεργασία για πολλούς λόγους. Είναι μια πολύ σημαντική στιγμή για μένα να φέρω τον ηλικιωμένο πατέρα μου στο Μέγαρο Μουσικής για να θαυμάσει τα αποτελέσματα των θυσιών που έκανε μαζί με τη μητέρα μου όλα αυτά τα χρόνια ζώντας σαν μετανάστες στη Νέα Ζηλανδία και δίνοντας σε εμένα και την αδελφή μου κάθε ευκαιρία να πραγματοποιήσουμε τα όνειρα μας. Επίσης είναι μεγάλη χαρά για εμένα το να καλέσω τους συγγενείς μου από τη Θεσσαλονίκη και τη Μηχανιώνα να μοιραστούν μαζί μου αυτή την μοναδική εμπειρία. Είμαι πολύ ενθουσιασμένος για τη συνεργασία μου με την ΚΟΘ- έχω παρακολουθήσει αρκετά κονσέρτα της- και είμαι μεγάλος θαυμαστής της Ορχήστρας. Είναι επίσης θαυμάσιο να δουλέψω με τρεις μουσικούς που έχω συνεργαστεί στο παρελθόν. Ο μαέστρος Μίλτος Λογιάδης διεύθυνε όλη τη μουσική που δημιούργησα για την τελετή έναρξης και λήξης των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας 2004. Όπως επίσης ο Κωνσταντίνος Δεστούνης και ο Alexej Gerassimez είναι και οι δυο υπέροχοι σολίστες και πρωταθλητές στη δουλειά τους και γνωριζόμαστε αρκετά καλά.
Έχετε αναφέρει παλιότερα πως ήταν μεγάλη απογοήτευση για τους γονείς σας όταν επέστρεψαν στην Ελλάδα για να μείνουν μόνιμα μετά τη Νέα Ζηλανδία και απογοητεύτηκαν το πώς βρήκαν τότε τη χώρα. Η απίστευτη καριέρα σας συνεχώς ανθίζει. Σκέφτεστε να μετακομίσετε κάποια στιγμή στην Ελλάδα και να συνεχίσετε τη δουλειά σας από εδώ ή σας έχει επηρεάσει η αρνητική εμπειρία των γονιών σας και δεν το σκέφτεστε για τα επόμενα τουλάχιστον χρόνια;
Ήταν δύσκολο να βλέπω σαν παρατηρητής την οικονομική πρόσφατη κρίση στην Ελλάδα, και όχι μόνο για την οικογένεια μου αλλά και για όλους όσους ήξερα που έμεναν στη χώρα.
Ο χωρισμός μέσα στην οικογένεια- Ελλάδα/Νέα Ζηλανδία- υπήρξε πολύ δύσκολος αλλά επίσης έχει δημιουργήσει και ένα καλό κίνητρο για ταξίδι. Για να μεταβούμε από τη μια χώρα στην άλλη και να ανταμώσουμε πάλι. Είμαι ο μόνος που μένω πια στη Νέα Ζηλανδία! Στην οικογένεια μου έχουμε γίνει καταπληκτικοί ταξιδευτές λόγω της απόστασης που μας χωρίζει και λόγω της επιθυμίας να βρεθούμε ο ένας δίπλα στον άλλο για όσο περισσότερο διάστημα είναι εφικτό.
Έχω υπάρξει πολύ τυχερός με την καριέρα μου και αυτή τη στιγμή μεγαλώνει διεθνώς και εκτοξεύεται παγκοσμίως με απίστευτους ρυθμούς από ότι παλιότερα. Αγαπώ να έρχομαι στην Ελλάδα. Έχει υπάρξει η καλύτερη πηγή ενέργειας και διέγερσης για εμένα σε όλη μου τη ζωή. Έχω ταξιδέψει στην Ελλάδα από τη Νέα Ζηλανδία περισσότερο από 50 φορές μέσα στα τελευταία 35 χρόνια. Η αλήθεια είναι πως 4 γενεές της οικογένειας μου έχουν υπάρξει μετανάστες (αν σκεφτούμε πως η αρχή έγινε το 1922 με τη Μικρασιατική Καταστροφή και την ανταλλαγή των πληθυσμών).
Όταν ήμουν νέος είχα πάρει μια απόφαση για τη ζωή μου. Οτιδήποτε και αν γινόταν με την καριέρα μου, ήθελα να δημιουργήσω μια βάση για τα παιδιά μου σε μια χώρα μόνο και να μην μετακινούμαστε συνέχεια. Η ειρωνεία της τύχης είναι βέβαια πως τα παιδιά μου όπως φαίνεται θα έχουν σύντομα τώρα Ευρωπαϊκά διαβατήρια και θα έρθουν σε λίγο καιρό να εγκατασταθούν μόνιμα στην Ευρώπη! Είναι πολύ δύσκολο να σταματήσεις τα πήγαινε- έλα σε μια οικογένεια σαν τη δική μου από τη μια γενιά στην άλλη!
Ποιο πιστεύετε πως είναι το πιο σημαντικό έργο σας μέχρι στιγμής;
To project “NoMan’sLand” έχει υπάρξει το highlight της καριέρας μου μέχρι στιγμής. Χρειάστηκε 4 χρόνια δουλειάς και περιλαμβάνει γυρίσματα και ηχογραφήσεις με 150 μουσικούς από 25 διαφορετικές εθνικότητες. Ο τρόπος με τον οποίο το έργο αυτό επηρέασε τους ανθρώπους που το βίωσαν έχει υπάρξει η πιο ευχάριστα εκπληκτική εμπειρία ολόκληρης της καριέρας μου. Μπορείτε να δείτε την ταινία onlineεδώ https://vimeo.com/166670579 .
Το καλύτερο feedback που έλαβα από αυτό το project (και κάθε άλλο projectμου έπειτα) ήταν πως δημιούργησα κάτι πάρα πολύ δυνατό που επηρέασε καθημερινούς συνηθισμένους ανθρώπους. Αυτό είναι που έχει και την περισσότερη σημασία για εμένα και δεν μπορώ να το περιγράψω με λόγια.
Πόσο έχει αλλάξει η μουσική σας με τα χρόνια;
Έχει αλλάξει από το να είναι ένα προϊόν ενός κλειστού ακαδημαϊκού περιβάλλοντος (από τις ημέρες που σπούδαζα) στο να γίνει μουσική. Δηλαδή ένα κομμάτι της πραγματικότητας που μοιράζεται και διασκεδάζει ένα πολύ μεγαλύτερο γκρουπ της κοινωνίας σήμερα. Για να το θέσω πιο απλά έχει γίνει πιο προσιτή. Ακόμη πιο απλά θα μπορούσα να πω πως υπάρχει πιο πολύ μελωδία στη δουλειά μου, περισσότερο αρμονία και ρυθμός βασισμένος σε χορό. Ξεκίνησα σαν συνθέτης της avant-grandeμουσικής αλλά τώρα ασχολούμαι περισσότερο με παραδοσιακή και φολκλόρ μουσική από διάφορες κουλτούρες. Πολλές συνθέσεις μου σήμερα δεν θα μπορούσαν να κατηγοριοποιηθούν ως κλασική μουσική.
Ποια είναι τα επόμενα επαγγελματικά σχέδια σας;
Πριν από ένα χρόνο πήρα την απόφαση να αφήσω τη θέση του καθηγητή στο πανεπιστήμιο που δίδασκα σύνθεση για 25 χρόνια και αποφάσισα να γίνω fulltimefreelanceσυνθέτης. Προς το παρόν έχω συνεργασίες με ορχήστρες, μουσικά σύνολα και σολίστες μέχρι το 2022-2023. Έχω ξεκινήσει μια καινούργια ζωή σκεπτόμενος μόνο τη δημιουργική δουλειά (σύνθεση) και το να είμαι ενεργό μέλος στο να μοιράζομαι τη δουλειά μου (σε κονσέρτα και online). Έχω πολλά απίστευτα ενδιαφέροντα projectsπου δουλεύω και μαζί με τη σύζυγο μου έχουμε αγοράσει ένα σπίτι δίπλα στη θάλασσα στη Νέα Ζηλανδία που περνάω πολλές μεγάλες, υπέροχες, δημιουργικές και έντονες μέρες εντελώς συγκεντρωμένος στη δημιουργία νέας μουσικής. Είναι για εμένα ένας ιδιαίτερος και συναρπαστικός χρόνος.
Λίγα λόγια για τον John Psathas
Ο Ελληνο-Νεοζηλανδός JohnPsathasαναδύεται μέσα από ένα εκτυφλωτικό φόντο του 21ουαιώνα, όπου οι δυναμικές συνεργασίες με δημιουργικούς δασκάλους από όλες τις γωνιές της γης σε φυσικό και καλλιτεχνικό επίπεδο, έχουν ως αποτέλεσμα δημιουργίες με όραμα, που παρακινούν και εμπνέουν.
Από προγράμματα που αναμειγνύουν διάφορα είδη μουσικής με τους Michael Brecker και Joshua Redman, έως τη συνεργασία με τον Salman Rushdie για ένα ηλεκτρονικό βιβλίο παρτών, ή από τις αξέχαστες ηχογραφήσεις με τον Grand Mufti στο Grand Mosque των Παρισίων, έως το άλμπουμ με τον Serj Tankian που σκαρφάλωσε στην κορυφή της λίστας του Billboard για άλμπουμς κλασικής μουσικής, το μουσικό ταξίδι του John περνά μέσα από μυριάδες είδη και προσελκύει συναυλιακό κοινό σε περισσότερες από 50 χώρες των 7 ηπείρων (ναι, ακόμη και της Ανταρκτικής).
Στις πρώιμες συνεργασίες του περιλαμβάνονται αυτές με τους Sir Mark Elder, Kristjan Jarvi, τοTakacs Quartet, Lara St. John, το Netherlands Blazers Ensemble, Evelyn Glennie, Edo de Wart, Pedro Carneiro, Halle Orchestra, New Zealand Symphony Orchestra, Strasbourg Philharmonic Orchestra, Symphony Orchestra of Emilia Romagna, BBC Scottish Symphony Orchestra, μεταξύ άλλων.
Ακολουθεί μία περίοδος έντονης δημιουργικότητας με εξερευνήσεις στο χώρο της ηλεκτρονικής μουσικής και της τζαζ, καθώς και μία σειρά μεγάλων προγραμμάτων, όπως η σύνθεση μουσικής για το μεγαλύτερο μέρος της τελετής έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας το 2004. Όλα αυτά έχουν οδηγήσει σε μία έκρηξη απευθείας συνεργασιών με καλλιτέχνες που εκπροσωπούν δεκάδες μουσικές παραδόσεις, από την Ασία, την Ευρώπη, τη Βόρεια και Νότια Αμερική, την Αφρική και την Αυστραλία.
Η μουσική του John έχει καταφέρει να φτάσει σε επίπεδα επιτυχίας παγκοσμίως, χωρίς προηγούμενο στην ιστορία της Νέας Ζηλανδίας, ενώ θεωρείται ένας από τους τρεις σημαντικότερους εν ζωή συνθέτες της Ελληνικής Διασποράς.
«Θέα από τον Όλυμπο»
Παρασκευή, 8 Νοεμβρίου 2019
ώρα 21:00
Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης
Διεύθυνση ορχήστρας: Μίλτος Λογιάδης
Πιάνο: Κωνσταντίνος Δεστούνης
Κρουστά: Alexej Gerassimez
Πρόγραμμα:
Ντμίτρι Σοστακόβιτς (1906-1975): Εορταστική εισαγωγή, έργο 96
Τζον Ψαθάς (1966): Θέα από τον Όλυμπο (2001)
Ντμίτρι Σοστακόβιτς (1906-1975): Συμφωνία αρ.6 σε σι ελάσσονα, έργο 54
Notes From Life 